Στη Μακεδονία απαντά κανείς μεγάλη ποικιλία από χορούς μουσική και ρυθμούς που ανήκουν στην χορευτική παράδοση είτε των γηγενών πληθυσμών είτε των προσφύγων που ήρθαν από την Βόρεια Θράκη και τη Μ. Ασία και εγκαταστάθηκαν σ’ αυτήν μετά το 1923. Συναντούμε χορούς κυκλικούς και αντικριστούς. Ακόμη στα όριά της είναι εμφανής η επιρροή από τη Θράκη, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τα νησιά του Αιγαίου, καθώς και από τις σλάβικες φυλές των βορείων συνόρων της.
Τη Μακεδονία σύμφωνα με τη γεωμορφολογία της τη χωρίζουμε σε :
Κεντρική Μακεδονία που περιλαμβάνει τους νομούς : Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Χαλ-κιδικής, Πέλλας, Ημαθίας και Πιερίας.
Δυτική Μακεδονία που περιλαμβάνει τους νομούς : Κοζάνης, Φλώρινας, Καστοριάς και Γρεβενών.
Ανατολική Μακεδονία που περιλαμβάνει τους νομούς : Σερρών, Καβάλας, Δράμας.
Η εργασία αυτή έχει ως κύριο στόχο να αναδείξει την πληθώρα των χορών που υπάρ-χουν στη Μακεδονία καθώς και το που μπορεί κάποιος να τους βρει στη βιβλιογραφία του παραδοσιακού χορού. Μουσικοκινητική ανάλυση των χορών καθώς και πε-ρισσότερα λαογραφικά στοιχεία θα βρείτε στη βιβλιογραφία που προτείνετε δίπλα σε κάθε χορό αλλά και στη βιβλιογραφία που υπάρχει στο τέλος της εργασίας.
Τα στοιχεία των χορών που ακολουθούν προέρχονται κυρίως από βιβλιογραφική έ-ρευνα. Πολλοί από τους χορούς απαντώνται σε περισσότερες από μια περιοχές συνή-θως με άλλο όνομα ή και διαφορετικό κινητικό μοτίβο, γι’ αυτό και είναι δύσκολο να τους εντάξουμε κάπου μόνο γεωγραφικά. Δίνονται πολύ περιληπτικά στοιχεία για τον κάθε χορό, όπως ο ρυθμός του, κάποιες πληροφορίες για τον τρόπο που χορεύεται, καθώς και το που τον βρίσκουμε στη βιβλιογραφία.
Στις περιπτώσεις που έχουμε διαφορά από τον ένα συγγραφέα στον άλλο όσον αφορά τον αριθμό των βημάτων ενός χορού, αυτό οφείλεται πολλές φορές στο διαφορετικό τρόπο ανάλυσης του κινητικού μοτίβου και όχι απαραίτητα στην ύπαρξη διαφορετικών βημάτων του χορού, χωρίς φυσικά να αποκλείεται και η δεύτερη περίπτωση. Σε τέτοια περίπτωση ο ενδιαφερόμενος πρέπει να προστρέξει και στις άλλες βιβλιογραφικές αναφορές για να έχει πληρέστερη εικόνα του χορού.
Όλοι οι χοροί που αναφέρονται ως κυκλικοί χορεύονται σε ανοιχτό κύκλο. Παλιά δη-μιουργούνταν ξεχωριστοί κύκλοι ανδρών και γυναικών ή στον ίδιο κύκλο έμπαιναν πρώτα όλοι οι άνδρες και ακολουθούσαν οι γυναίκες. Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ ανδρών και γυναικών ήταν πάντα το μαντήλι τη μια άκρη του οποίου κρατούσε ο τε-λευταίος των ανδρών και την άλλη η πρώτη των γυναικών.
Πολλοί χοροί της Μακεδονίας έχουν το χαρακτηριστικό γνώρισμα να ξεκινάνε με πολύ αργό ρυθμό και να καταλήγουν σε πολύ γρήγορο ρυθμό. Π.χ Γκάιντα, Μάρενα, Στάνκενα, Σουλεϊμάνοβο, Γκέϊκο κ.α. Ιδιαίτερο γνώρισμα των χορών της Μακεδονίας είναι η μεγάλη ποικιλία των ρυθμών που απαντώνται. Βρίσκουμε ρυθμούς από δίσημους έως και 16σημους.
